Phòng chống dịch sốt xuất huyết, zika bằng chính muỗi vằn

Vào ngày 29/8 vừa qua, theo tờ Channel News Asia (Singapore), các nhà khoa học Brazil thuộc viên nghiên cứu Fiocruz bắt đầu thả hơn một triệu con muỗi vằn Aedes – loài trung gian truyền bệnh sốt xuất huyết – đang nhiễm trong mình vi khuẩn có khả năng chống virus gây bệnh sốt xuất huyết và nhiều loại virus khác như virus gây bệnh zika hay sốt chikungunya.

Hàng triệu con muỗi vằn Aedes được  thả ở Brazil

Loại vi khuẩn này là Wolbachia – vi khuẩn nội bào, chúng sống trong tế bào côn trùng và truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác thông qua trứng của côn trùng. Wolbachia được tìm thấy trong hơn 60% các loài côn trùng sống quanh con người bao gồm cả những loại muỗi thường hay đốt người. Tuy nhiên nó lại không có trong muỗi vằn, thủ phạm truyền bệnh sốt xuất huyết.

Chuyên gia Luciano Moreiro – Chủ nhiệm dự án cho biết: “Chúng tôi nhận thấy muỗi vằn Aedes đã bị nhiễm Wolbachia có khả năng ngăn chặn và giảm khả năng truyền các loại virus như virus gây sốt xuất huyết, virus zika và virus gây bệnh sốt chikungunya. Khi số muỗi này được thả ra, chúng sẽ lan truyền Wolbachia sang các con muỗi vằn chưa bị nhiễm khác”.

Wolbachia cũng có ảnh hưởng đến sinh sản. Nếu một muỗi đực mang vi khuẩn thụ tinh cho một con cái không mang vi khuẩn, các trứng không biến thành ấu trùng.

Nếu cả con đực và con cái cùng mang vi khuẩn Wolbachia hoặc chỉ cần muỗi cái mang vi khuẩn, lứa muỗi tiếp theo sinh ra sẽ mang vi khuẩn Wolbachia.

Nếu cả con đực và con cái cùng mang vi khuẩn Wolbachia hoặc chỉ cần muỗi cái mang vi khuẩn, lứa muỗi tiếp theo sinh ra sẽ mang vi khuẩn Wolbachia.

Các chuyên gia hy vọng số muỗi này sẽ sinh sôi và lây lan loại vi khuẩn này trong loài muỗi vằn Aedes, việc này sẽ giúp làm giảm khả năng lây lan sốt xuất huyết và các virút khác như zika và chikungunya sang người.

Các nhà khoa học Brazil bắt đầu dự án này từ năm ngoái, tuy nhiên sáng kiến này lại bắt nguồn từ Australia. Các nhà khoa học Australia đã tiêm vi khuẩn Wolbachia vào muỗi vằn và đã sử dụng phương pháp thả muỗi này tại Australia từ năm 2016.

Các chuyên gia thuộc viện Frocruz dự định sẽ thả 1.6 triệu muỗi vằn đã cho nhiễm Wolbachia trong một tuần và sau đó sẽ tăng lên 3 triệu con một tuần.

Biên tập