Viêm Da Là Gì? Các Dạng Viêm Da Thường Gặp Và Cách Phòng Ngừa

Có tới 20% dân số Việt Nam mắc các bệnh viêm da, bệnh nếu không được điều trị hiệu quả dễ gây ra biến chứng nhiễm trùng, bội nhiễm gây ảnh hưởng vô cùng nghiêm trọng tới thẩm mỹ, tâm lý cũng như sức khỏe người mắc. Dưới đây là những thông tin cụ thể về dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị bệnh lý hiệu quả mà bạn đọc có thể tham khảo để có thêm nhiều kiến thức hữu ích.

Bệnh viêm da là gì?

Viêm da được hiểu là tình trạng viêm nhiễm ngoài da do nhiều nguyên nhân gây ra dẫn tới làm xuất hiện nhiều cảm giác khó chịu như ngứa ngáy, nổi ban đỏ,…

Tình trạng này gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới tâm lý, thẩm mỹ và sức khỏe người mắc bệnh. 

Theo các bác sĩ chuyên khoa, bệnh viêm da có thể tấn công mọi đối tượng từ trẻ nhỏ tới người lớn nếu gặp điều kiện thuận lợi như môi trường, hóa chất, nọc độc côn trùng,…

Một số đối tượng dễ mắc phải chứng bệnh viêm da như:

• Bệnh viêm da thường xuất hiện nhiều ở thời gian khi còn nhỏ do sức đề kháng kém.
• Người có tiền sử bệnh dị ứng, hen suyễn thường có khả năng mắc bệnh cao hơn người bình thường. 
• Gia đình có bố hoặc mẹ bị bệnh thì khả năng con sinh ra cũng bị viêm da do yếu tố di truyền gen.
• Đối tượng thường xuyên tiếp xúc với môi trường bụi bẩn, hóa chất, kim loại,…

Đặc biệt, theo các bác sĩ chuyên khoa, viêm da nếu không xử lý kịp thời sẽ tiến triển thành bệnh mãn tính, tái phát lại nhiều lần.

Căn bệnh này gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sinh hoạt hàng ngày thậm chí tác động xấu tới sức khỏe vì bệnh có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không xử lý kịp thời.

Các loại viêm da: Nguyên nhân và triệu chứng nhận biết

Viêm da có nhiều loại. Ở mỗi một dạng bệnh đều có nguyên nhân và triệu chứng biểu hiện đặc trưng, cụ thể như sau: 

Viêm da dị ứng

Đây là tình trạng da bị dị ứng do tiếp xúc với các dị nguyên trong môi trường như cao su, xi măng, khí hậu,…

Ngoài ra, nếu sử dụng các thực phẩm lạ, có khả năng gây dị ứng như đậu phộng, hải sản, sữa cũng có khả năng gây viêm da dị ứng.

Theo thống kê, viêm da dị ứng có tỷ lệ người mắc phải cao lên tới 40% trong tổng số người mắc bệnh về da. 

Khi bị viêm da dị ứng, người bệnh sẽ thấy xuất hiện các triệu chứng như: 

• Da nổi mẩn đỏ, da khô nứt nẻ, bong tróc vảy. 
• Bề mặt da bị sưng, nổi cộm, có dịch chảy ra.
• Người bệnh thấy ngứa râm ran khó chịu, mức độ sẽ tăng dần nếu bệnh trở nặng.
• Vị trí xuất hiện bệnh thường là ở các nếp gấp khuỷu tay, đầu gối, cổ,….

Thông thường, các triệu chứng bệnh viêm da dị ứng xuất hiện theo từng đợt rồi tự thuyên giảm. Tuy nhiên sau đó các triệu chứng sẽ tái phát trở lại.

Tình trạng này sẽ lặp đi lặp lại nhiều lần với tần suất tăng dần và nghiêm trọng hơn nếu không áp dụng phương pháp điều trị nào. 

Viêm da tiếp xúc

Viêm da tiếp xúc là bệnh có tỷ lệ người mắc cao ở cả trẻ nhỏ và người trưởng thành. Bệnh được chia thành hai dạng gồm:

• Viêm da tiếp xúc kích ứng: Thường xảy ra khi da có va chạm với hóa chất gây kích ứng hoặc dị ứng như chất tẩy rửa, xà phòng, kim loại, xi măng, nước hoa, mỹ phẩm, côn trùng,…
• Viêm da tiếp xúc dị ứng: Chứng bệnh hình thành do phản ứng dị ứng của cơ thể khi tiếp xúc với chất dị ứng như phấn hoa, hóa chất, kim loại,…

Khác với các dạng viêm da khác, viêm da tiếp xúc thường chỉ tổn thương khu trú tại vùng da tiếp xúc với dị nguyên gây kích ứng.

Khi bị viêm da tiếp xúc, người bệnh sẽ thấy vùng da tổn thương bị phát ban, kích thước từ vài mm đến vài cm và bề mặt da hơi phù. Sau một vài giờ, da sẽ xuất hiện mụn nước, kèm theo hiện tượng ngứa, nóng rát. 

Thông thường, các vùng da tổn thương do viêm da tiếp xúc sẽ có xu hướng cải thiện sau 3 – 5 ngày. Tuy nhiên, ở một số trường hợp bệnh nặng các triệu chứng sẽ lan rộng, hình thành trợt lớt, tăng nguy cơ viêm nhiễm và hoại tử nếu không được xử lý kịp thời.

Viêm da tiết bã

Theo các chuyên gia da liễu cho biết, viêm da tiết bã còn được gọi với tên khác như viêm da dầu, chàm da mỡ. Đây là một dạng viêm da mãn tính có thể xuất hiện ở nhiều đối tượng. Đặc biệt viêm da tiết bã nhờn ở trẻ em được dân gian gọi bằng tên “cứt trâu”.

Mặc dù cho tới nay vẫn chưa xác định được rõ nguyên nhân gây viêm da tiết bã nhờn là gì. Tuy nhiên, các bác sĩ chuyên khoa cho biết tình trạng này liên quan tới quá trình tái tạo da bị rút ngắn dẫn tới hiện tượng bong tróc tế bào lớp sừng, mảng vảy giống gàu.

Ngoài ra, một số yếu tố có khả năng gia tăng nguy cơ bị chàm da mỡ như da tiết nhiều bã nhờn, thay đổi nội tiết tố, di truyền,…

Triệu chứng bệnh viêm da tiết bã nhờn rất dễ nhận biết bởi các dấu hiệu vùng da bị bệnh có màu đỏ cam, da khô hoặc mỡ nhờn, vảy bong tróc màu trắng.

Đặc biệt, bệnh lý này thường xuất hiện nhiều ở vùng da nhờn như da đầu, ngực, lưng,…

Viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa còn được gọi với nhiều tên khác như chàm cơ địa, eczema, chàm thể tạng,.. Nguyên nhân hình thành bệnh được chia thành hai nhóm chính gồm yếu tố nội sinh ( di truyền, cơ địa nhạy cảm, sức đề kháng kém) và ngoại sinh (ảnh hưởng từ môi trường, hóa chất, thói quen vệ sinh).

Viêm da cơ địa có thể gặp ở nhiều đối tượng, tuy nhiên tập trung nhiều nhất là trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh dưới 24 tháng tuổi. Các triệu chứng bệnh phát triển qua hai giai đoạn:

• Giai đoạn đầu: Tình trạng bệnh ở mức độ nhẹ, bề mặt da xuất hiện các nốt ban hình tròn, mẩn đỏ, có mụn nước nhỏ li ti, chảy dịch vàng. Bề mặt da sần sùi, thô ráp, kèm theo cảm giác ngứa ngáy. 
• Giai đoạn hai: Mức độ tổn thương nặng hơn, lúc này mụn nước có thể chuyển dạng lichen hóa khiến bề mặt da có hiện tượng dày lên, sậm màu. 

Đặc biệt, viêm da cơ địa thường có xu hướng phát triển thành bệnh mãn tính. Tình trạng bệnh sẽ tái phát lại nhiều lần trong năm với mức độ nghiêm trọng hơn gây khó khăn trong việc chữa trị. 

Bệnh viêm da có lây không, nguy hiểm không?

Các triệu chứng viêm da như viêm loét, phù nề, chảy dịch vàng kèm theo cảm giác ngứa ngáy không chỉ gây mất mỹ quan mà còn ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày.

Điều này khiến bệnh nhân và người xung quanh e ngại vì sợ lây nhiễm và những ảnh hưởng nguy hiểm tới sức khỏe. 

Viêm da có lây không?

Các bác sĩ chuyên khoa cho biết, viêm da nói chung không phải là bệnh lây nhiễm. Nguyên nhân bởi vì tình trạng này là do phản ứng dị ứng của cơ thể do ảnh hưởng bởi các dị nguyên chứ không phải bởi một dạng vi khuẩn, virus nào.

Song người bệnh cũng cần lưu ý, mặc dù bệnh không làm lây sang người khác nhưng các tổn thương này có thể lan lan sang vùng da xung quanh nếu không được chữa trị kịp thời. 

Viêm da có nguy hiểm không?

Tình trạng da bị viêm nhiễm ở mức độ nhẹ thường không gây ảnh hưởng quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, tình trạng bệnh nếu không được xử lý kịp thời có thể dẫn tới nhiều hệ lụy như: 

• Ảnh hưởng tới vẻ đẹp làn da, tâm lý người bệnh: Các triệu chứng bong tróc vảy trắng, phát ban, nổi mụn nước, ngứa ngáy khiến người bệnh cảm thấy khó chịu mất tập trung làm việc. Đặc biệt, tình trạng này khiến bề mặt da thiếu thẩm mỹ. Nhiều người vì lý do này mà có cảm giác tự ti, mặc cảm, ngại giao tiếp từ đó gây ảnh hưởng tâm lý và chất lượng cuộc sống. 
• Ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe: Viêm da nếu không điều trị sẽ dẫn tới bệnh tiến triển nặng. Đặc biệt do ngứa ngáy, nên người bệnh thường có xu hướng, gãi, chà xát mạnh dẫn tới hiện tượng viêm nhiễm, nhiễm trùng, xuất hiện vết loét, thậm chí viêm tế bào, nhiễm khuẩn mô dưới da,… Với người có sức đề kháng kém có khả năng bị biến chứng viêm tế bào, đe dọa tới tính mạng. 

Cách điều trị các bệnh viêm da hiệu quả

Viêm da ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ hay người lớn đều gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng tới thẩm mỹ, sức khỏe. Do vậy, việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp là rất cần thiết để ngăn ngừa những hậu quả xấu có thể xảy ra.

Mẹo chữa bệnh tại nhà

Để cải thiện tình trạng ngứa rát, nổi mẩn đỏ ở bề mặt da người bệnh có thể áp dụng một số mẹo dân gian đơn giản như:

• Chườm lạnh: Nhiệt độ lạnh sẽ giúp giảm tình trạng kích ứng ở bề mặt da từ đó giảm tình trạng nổi ban đỏ, ngứa ngáy, sưng viêm do viêm da tiếp xúc, dị ứng gây ra. Do vậy, khi thấy dấu hiệu bệnh, người bệnh có thể dùng một mảnh vải mỏng bọc đá lạnh rồi chườm lên vùng da tổn thương khoảng 15 phút để giúp giảm cảm giác khó chịu. 

• Mẹo dùng lá khế: Sử dụng nước lá khế được xem là phương pháp mang lại hiệu quả an toàn, đặc biệt phù hợp với đối tượng trẻ nhỏ. Cách dùng lá khế trị viêm da đơn giản nhất là lấy một nắm lá khế to, rửa sạch, đun sôi với 5 lít nước sau đó hòa nước khế với nước tắm về vệ sinh cơ thể. Thực hiện cách này hàng ngày sẽ giúp mang lại hiệu quả như mong muốn. 
• Sử dụng lá lốt: Trong lá lốt chứa nhiều hoạt chất kháng viêm cùng các dưỡng chất có lợi cho da. Do vậy, người bệnh có thể dùng một nắm lá lốt to, rửa sạch, rồi cho vào cối giã nát cùng một chút muối. Sau khi vệ sinh vùng da tổn thương sạch sẽ thì đắp hỗn hợp lá lốt lên, cố định bằng gạc y tế trong khoảng 20 phút. 

Các bạn lưu ý, các mẹo dân gian trên đây có ưu điểm lành tính, dễ thực hiện. Tuy nhiên, chúng chỉ có thể giúp làm giảm các triệu chứng bệnh chứ không thể loại bỏ căn nguyên.

Do vậy, người bệnh vẫn cần chủ động trong việc lựa chọn phương pháp điều trị dứt điểm. 

Sử dụng thuốc Tây y

Viêm da do nhiều nguyên nhân gây ra, người bệnh nên chủ động tới bệnh viện thăm khám để biết rõ mình đang gặp vấn đề do đâu.

Tại đây, người bệnh sẽ được làm các kiểm tra, xét nghiệm cần thiết, sau đó bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng và nguyên nhân để xây dựng phác đồ chữa trị phù hợp. 

Thông thường, người bệnh sẽ được bác sĩ kê một số dạng thuốc như:

• Kem/thuốc thoa ngoài da: Chúng được dùng để thoa trực tiếp lên bề mặt da bị tổn thương giúp giảm nhanh các triệu chứng khó chịu, đồng thời ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm, lây lan. Một số thuốc thường dùng như kem corticosteroid, thuốc Aicd fusidic,….
• Thuốc trị bệnh toàn thân: Có tác dụng ức chế tình trạng bệnh, ngừa ngừa bệnh tiến triển nặng gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe. Người bệnh có thể được chỉ định một số dạng thuốc như thuốc kháng histamine, thuốc corticoid,….

Ngoài ra, ở một số trường hợp, bác sĩ sẽ tư vấn dùng thuốc kết hợp với việc áp dụng kỹ thuật chiếu tia ánh sáng lên vùng da tổn thương để kiểm soát chứng bệnh dễ dàng, sớm phục hồi sức khỏe. 

Trị bệnh bằng thuốc Đông y

Khác với Tây y, Đông y cho rằng viêm da hình thành do yếu tố nội sinh từ bên trong cơ thể. Tức chứng bệnh có liên quan tới hoạt động của ngũ tạng và hệ miễn dịch.

Do cơ thể nhiễm phong hàn, thấp nhiệt, thêm vào đó sức đề kháng kém, tích tụ nhiều độc tố dẫn tới uất tích dưới da. Tình trạng này kéo dài gây ra chứng bệnh với các triệu chứng bên ngoài như mề đay, phát ban, nổi mẩn ngứa,….

Nguyên tắc điều trị của Đông y là tác động vào căn nguyên bằng phép chữa giải khu phong, tán hàn, bài trừ độc tố.

Đặc biệt, bài thuốc còn có khả năng tăng cường sức đề kháng, chăm sóc “gốc rễ” từ đó ngăn ngừa tái phát trở lại. Tuy nhiên, thuốc Đông y thường có tác động chậm, ngoài ra hiệu quả phụ thuộc rất nhiều vào cơ địa từng người. 

Cách chăm sóc, phòng ngừa bệnh hiệu quả

Các dạng viêm nhiễm ngoài da mặc dù không quá nguy hiểm nhưng lại dễ tái phát nhiều lần. Do vậy, người bệnh nên chủ động chăm sóc và phòng ngừa bằng chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt khoa học. 

Viêm da nên ăn gì, kiêng gì?

• Người bệnh nên bổ sung tăng cường thực đơn với rau xanh, trái cây,… Vì chúng chứa nhiều chất xơ và vitamin giúp tăng cường hệ miễn dịch.
• Thực phẩm chứa nhiều hàm lượng dưỡng chất, vitamin A, B, C,… rất tốt cho bệnh nhân mắc bệnh về da. Vì đây là  dưỡng chất cần thiết nuôi dưỡng da khỏe mạnh, chống lại tác nhân gây bệnh. 
• Người bệnh cần tránh sử dụng thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ ngọt, hải sản,… vì chúng có khả năng kích thích phản ứng dị ứng trong cơ thể, khiến triệu chứng bệnh phát triển nặng hơn.

Chăm sóc, phòng ngừa bệnh bằng chế độ sinh hoạt

• Người bệnh chú ý cần vệ sinh da sạch sẽ mỗi ngày. Tuy nhiên khi tắm vần sử dụng nước ấm vừa phải, không tắm quá lâu hoặc sử dụng sữa tắm chứa thành phần kích ứng.
• Loại bỏ thói quen gãi ngứa, vì điều này sẽ khiến làn da bị tổn thương nghiêm trọng hơn. 
• Cần tránh tiếp xúc với các dị nguyên gây bệnh như hóa chất, côn trùng, bụi bẩn, lông động vật,….
• Người bệnh cần che chắn cẩn thận khi ra ngoài, tránh để bụi bẩn bám vào vùng da bị tổn thương sẽ làm tăng nguy cơ viêm nhiễm. 

Sở hữu một làn da khỏe mạnh, tươi trẻ là điều mong muốn của hầu hết người bệnh. Tuy nhiên việc chăm sóc, bảo vệ da không cẩn thận sẽ khiến chúng ta phải đối diện với nhiều dạng bệnh viêm da khác nhau.

Do vậy, để phòng ngừa tình trạng này, mỗi chúng ta nên chủ động trang bị những kiến thức cần thiết để biết cách phòng tránh và xử lý kịp thời, ngăn ngừa hậu quả không mong muốn. 

Click đọc ngay:

• 10 thuốc trị viêm da cơ địa tốt nhất [Thuốc uống + kem bôi]
• Thử ngay 13 cách chữa viêm da cơ địa tại nhà không lo chi phí